Snel zoeken:
De jonkvrouw

Jesaja 7:14
Betreft: Js 7: 14-16

Vraag:
(a) Het is mij niet duidelijk dat dit vers spreekt over de Heer Jezus. Vers 15 en 16 duiden toch op hetzelfde kind dat geboren zou worden en dan blijkt dat voordat dat kind tot onderscheid komt het land van de tegenstanders van Juda ontvolkt zal zijn. Het gaat dus om een gebeuren in die tijd.
(b) Hier staat dat Achaz een teken zal krijgen, zijn vrouw is zwanger en zal een zoon krijgen, enz. Volgens Mt. 1: 23 is dit een profetie over de geboorte van Jezus. Hoe komen ze daarbij?
(c)
In deze tekst is sprake van 'de jonkvrouw'. Dat doet denken aan iemand van adel, terwijl Maria toch maar een heel gewone vrouw was. Is hier een verklaring voor?

Antwoord:
We hebben hier met een ingewikkelde kwestie te maken.
* Uitleggers, die zich op bijbelkritisch standpunt stellen, ontzeggen deze tekst een Messiaans karakter, dat wil zeggen deze tekst zou op geen enkele wijze heenwijzen naar Christus, maar enkel zien op een jongetje dat in de dagen van Jesaja geboren zou worden. Te denken valt aan het zoontje van Jesaja zelf (Zie 8: 3, 4). Men komt dan echter duidelijk in konflikt met Mt.1: 23. Gevolg is dat men deze laatste tekst als waardeloos afschrijft. Dat is echter pure Schriftkritiek. Als we geloven dat niet alleen het OT, maar ook het NT geïnspireerd is door de Heilige Geest dan hebben we de uitleg van Mt 1: 23 te aanvaarden.

* Andere uitleggers daarentegen gaan uit van de aanhaling van Js. 7: 14 in Mt.1 en de daar gegeven verklaring ervan met betrekking tot de Heer Jezus. Zij noemen Js.7: 14 dan ook voluit Messiaans. Zij willen echter van een direkte 'vervulling' in de dagen van Jesaja niets weten en knippen het verband tussen vs.14 en de daaropvolgende verzen door. Ze verwerpen helemaal een mogelijk konnektie tussen dit vers en Js.8: 3, 4. Deze uitleggers doen niet aan Schriftkritiek, maar gooien het met de uitleg op een akkoordje.

* De meest aanvaardbare oplossing die zowel aan het een als aan het ander recht doet is, dat deze tekst (1) een rechtstreekse betekenis heeft voor de dagen van Jesaja en ziet op een jongetje dat daar en toen geboren zou worden (zeer waarschijnlijk zoals in 8: 3 en 4 is bedoeld) en (2) een indirekte Messiaanse betekenis heeft, waarbij de geboorte van dit jonkje een type is van de Christus, geboren uit een maagd. In deze zin ongeveer is deze tekst uitgelegd door Ridderbos in de reeks De Korte Verklaring.

(b) Deze vraag is in feite onder a al beantwoord. Terzijde nog een opmerking: er staat niet dat de vrouw van Achaz zwanger is en een zoon zal krijgen. Er staat dat een jonkvrouw zwanger zal worden. En voor de directe betekenis kunnen we aan een jonge vrouw denken, die Jesaja tot vrouw neemt (vgl. 8: 3).

(c) Het woord dat hier staat, kan zowel jonge vrouw, meisje als maagd betekenen. Het Hebreeuws gebruikt voor 'maagd' echter meestal een ander woord. Het gaat hier om een nog niet getrouwde vrouw die nog geen kind gebaard heeft.

Het woord 'jonkvrouw' betekent oorspronkelijk natuurlijk een jonge vrouw van welke stand dan ook. In de loop der tijden is de betekenis echter versmald tot een adellijke dame.
Het gebruik van het woord 'jonkvrouw' in Js.7 is dan ook wat verwarrend. Als men het woord 'maagd' niet wilde gebruiken omdat daarvoor meestal een ander Hebreeuws woord gebruikt wordt, dan had men ook kunnen kiezen voor 'meisje'. 'Jonge vrouw' zou goed Nederlands zijn, maar ........ duidt niet op een ongetrouwd persoon en daar gaat het hier toch wel om.
Bij 'meisje' echter denken we meestal aan een vrij jong persoon. Beide uitdrukkingen hebben dus wat voor en wat tegen. Om uit dit dilemma te komen heeft men kennelijk voor 'jonkvrouw' gekozen, waarbij we echter niet aan iemand van adel moeten denken.