71 De Friezen en hun taal

Na de verhalen over ‘honden’ – trouwens nog bedankt voor je toevoeging, Jacques van de Bijl, die D.V. een plaatsje krijgt op mijn website – komen er nu een aantal anekdotes over Friesland en de Friezen,

Toen ik in 1950 een aanstelling kreeg als leraar aan de Mulo te Sint Annaparochie dacht ik met een jaar of vier, vijf wel weer eens te solliciteren naar een baan in het midden van het land. Dat is er echter niet van gekomen. Ik ben in Friesland gebleven mede door het evangelisatiewerk waar ik bij betrokken raakte. Op den duur ben ik helemaal verfriest.

Van een collega leerde ik destijds vrij vlot de friese taal. Daarbij kwam ook ter sprake dat het Fries nog wel eens misverstanden kan opleveren. Een bekend verhaal is dat van de Groninger schipper die met een partij turven op de friese wateren voer. Hij moest een vaste brug passeren en riep naar een boer die toevallig op die brug stond te kijken of hij er met zijn lading turven wel onderdoor kon. Deze schreeuwde terug ‘ it kin net’. De Groninger vatte dat op als ‘het kan wel al is het krap’. Hij voer door en toen schampte de bovenste laag turven tegen de brug en belandde in het water. Daarop ontstond er een heftige woordenwisseling tussen de schipper en de boer waarbij de eerste de laatste verweet dat hij gezegd had dat het wel kon terwijl dat niet het geval was. De Fries voer echter uit en zei: ‘Ik ha doch sein it kin net’, maar jij ging door.

Het woordje ‘net’ betekent in het Fries namelijk ‘niet’. Als de boer had willen zeggen ‘het kan maar net’ dan had hij het woord ‘krekt’ gebruikt. Als ze het niet bijgelegd hebben zijn de twee nog altijd aan het bekvechten

Nog een voorbeeld. In het Fries en in het Gronings komt het woord ‘nuver’ voor. Het heeft echter in beide talen een totaal verschillende betekenis. Als een Groninger van een meisje zegt dat het een ‘nuver wichien’ is bedoelt hij dat het een knap , een mooi meisje is. Een Fries bedoelt met een ‘ nuver famke’ echter een raar meisje, eentje waar een steekje aan los is. In beide gevallen betekent het dus ‘apart’ maar de Groninger geeft het positief weer en de Fries negatief.

Dit weten jullie nu voor het geval je in Friesland met vakantie gaat

Jaapfijnvandraat.nl maakt gebruik van cookies