Vraag:
(1) Als satan niet verleid is door een hogere macht, waarom moest de mens dat dan wel. De ongehoorzaamheid van de mens, zonder invloed van satan was toch ook ongehoorzaamheid geweest. Heeft God zich niet kunnen ontdoen van satan voor de schepping van de mens?
(2) Is er een verklaring voor waarom satan juist de slang gebruikte?
(3) Is het niet zo dat zowel satan als de mens van nature graag aan God gelijk willen zijn?
Zijn wedergeboren mensen wel vrij van hoogmoed en arrogantie?
(4) Is het niet zo, dat de natuurlijke, de oude mens zeer goed afgestemd is op de wil van satan?
(5) Is er reden aan te nemen dat satan de eindafloop der dingen niet kent? Zou hij werkelijk vermoeden van God te kunnen winnen? Is hij er niet van overtuigd, God kennende, dat hij in de poel van vuur zal worden geworpen? Hij kent Gods Woord toch ook?
(6) Is het mogelijk dat satan in Gods plan past om het echte van het onechte te onderscheiden?
Antwoord:
(1) Deze vraag moeten we goeddeels verwijzen naar Gods soevereiniteit. God heeft het nu eenmaal zo ‘beschikt ‘, dat Satan op een andere wijze viel dan de mens. Wat niet wil zeggen dat God satan of de mens dwong te vallen. Als de mens zonder de verleiding van satan ongehoorzaam was geweest, was dat natuurlijk ook ongehoorzaamheid geweest. Het verschil is echter dat het nu een verleiden en aanstoken tot rebellie was en het in het andere geval pure, spontane rebellie zou zijn geweest en dat is erger dan dat er verleiding in het spel is. Het slot van de vraag moet niet bekeken worden vanuit het standpunt van Gods almacht.
De macht om Satan toen al in de hel te werpen heeft m.i. God wel gehad, anders zouden we te kort doen aan zijn almacht. Er staat van God echter dat Hij bepaalde dingen niet kan vanwege zijn onberispelijk wezen. God kan niet liegen. Welnu, we weten niet op welke basis God satan zijn plaats als verheven engel, gegeven heeft. Anderzijds kan God satan hebben laten bestaan in verband met zijn plannen met de mens en de wereld
(2) Van de slang lezen we dat ze de listigste van de dieren des velds was. Kennelijk dus het meest geschikte dier om Eva te verleiden. Wij kunnen dieren ook uitkiezen om iets voor ons te doen en doen dat met het oog op de kwaliteiten die het dier heeft.
(3) Of de mens zonder verleiding door satan ook aan God gelijk had willen zijn, weten we niet. Die vraag moeten we eenvoudig laten rusten, want wat hebben we aan speculatieve antwoorden?!
Wedergeboren mensen zijn niet vrij van hoogmoed, maar dat zit niet ingebakken in hun nieuwe natuur, maar in de oude, in ‘het vlees’ dat ze nog in zich hebben. Zelfs Paulus liep nog gevaar hoogmoedig te worden nadat hij in het paradijs was opgetrokken (zie 2 Ko 12:7).
(4) Het is eerder zo, dat satan prima afgestemd is op de mens. In Mt 16: 23 staat namelijk niet dat Petrus de dingen van satan bedenkt, maar dat satan de dingen van de mensen bedenkt. Anders gezegd: satan weet precies waarmee hij de mensen mogelijkerwijs kan verleiden. Anderzijds is het ook wel zo, dat onze oude natuur verkeerde dingen wil doen en dat ligt in satans lijn.
(5) Misschien mogen we zeggen, dat satan inderdaad gemeend heeft God naar de kroon te kunnen steken, anders zou hij toch niet in opstand gekomen zijn?! Maar na de mislukte verzoeking van Jezus Christus kan hij zijn ondergang hebben aangevoeld. Na de dood en opstanding van Jezus Christus moet het hem wel helemaal duidelijk zijn geworden (Ef 4: 8; Ko 2: 5) Dat satan de Schriften kent, blijkt uit Mt 4: 6. Nadat het NT geschreven was kon hij het, om zo te zeggen, in die Geschriften lezen. In ieder geval weet hij, nadat hij de nederlaag geleden heeft tegen Michaël en uit de hemel is geworden, dat zijn ondergang nabij is (Op 12:12)
(6) Het optreden van satan kan heel wel passen in Gods plan. Liever nog zeg ik dat het optreden van satan is verwerkt in Gods weg met deze wereld. De vraag kan w.s. bevestigend beantwoord worden.