Betreft: Avondmaal-vieren
Vraag:
Kunnen gelovigen van verschillende kerken en gemeenten samen avondmaal vieren op iedere willekeurige dag en willekeurige plaats?
Antwoord:
Er is geen bijbeltekst die een rechtstreeks antwoord op deze vraag geeft. We moeten dan ook de verschillende aspecten belichten met een aantal bijbelse gegevens.
Het avondmaal is een instelling, die de Heer Jezus gegeven heeft ter gedachtenis aan Hem (1Ko 11: 24, 25). Daaruit volgt al dat we alleen als gelovigen het avondmaal kunnen vieren. Dit is in de vraag trouwens al uitgedrukt.
Nu vormen de gelovigen volgens de Schrift het Lichaam van Christus. Het deelnemen aan het avondmaalsbrood geeft aan, dat we als gelovigen één lichaam vormen (1Ko 10: 17). Dat houdt in dat een samenkomen volgens de Schrift moet open staan voor alle gelovigen. We mogen geen verschillen van ondergeschikt belang als ´scheidsmuren’ laten gelden. In de vraag ligt dit ook min of meer besloten.
De gelovigen vormen echter niet alleen het lichaam van Christus, ze vormen ook het huis van God. Dat huis wordt gekenmerkt door heiligheid. De vraag is dus of we in ons samenzijn als christenen hiermee rekening houden. We mogen namelijk niet samengaan met hen die in zonde leven (1Ko 5) of die een verkeerde leer, d.w.z. een dwaalleer, hebben (2 Jh). Evenmin met hen die door hun omgang (gemeenschap met bozen hebben, gemeenschap hebben aan hun zonden al bedrijven ze die zonden niet.
Het lijkt mij toe dat in een willekeurig samenzijn zoals in de vraag bedoeld aan deze voorwaarden moeilijk voldaan kan worden. In de Schrift vinden we een geordend samenzijn als gemeente waar oudsten toezicht houden op leer en wandel, de gaven zich vrij kunnen uiten en het avondmaal gevierd wordt om de eenheid van het lichaam uit te drukken.
Een willekeurig, eenmalig samenzijn, waarna na afloop ‘ieder zijns weegs gaat’ beantwoordt m.i. niet aan deze bijbelse gegevens. Hen die toch aan een dergelijk samenzijn deelnemen wil ik niet veroordelen er is ook nog zoiets als het persoonlijk geweten en ieder is persoonlijk voor de Heer verantwoordelijk wat hij doet of nalaat.
Hier komt bij dat er bepaalde uitzonderlijke omstandigheden kunnen zijn die voor een dergelijke avondmaalsviering pleiten.. In de oorlog hebben verschillende gelovigen in de concentratiekampen bijv. met elkaar het avondmaal gevierd. Maar uitzonderingen zijn geen regel.
De vraag op welke dag en welke plaats is van ondergeschikt belang. De eerste discipelen vierden het avondmaal elke dag, maar uit Hd 20: 7 kan geconcludeerd worden, dat men het later regelmatig op de zondag vierde. De eerste christenen hielden hun samenkomsten in de huizen, later kwam men gewoonlijk samen in gebouwen.