Bij dit onderwerp spelen de volgende onderdelen een rol:
- Niet oordelen;
- Niet huichelachtig oordelen;
- Wel oordelen:
- Rechtvaardig oordelen;
- Zorgvuldig oordelen;
- Oordeel niet altijd een ‘must’;
- Veroordelen.
Niet oordelen
‘Oordeelt niet, opdat u niet geoordeeld wordt’, maar… Matt. 7:1. ‘Oordeelt gij niet hen die binnen zijn’. 1 Ko 5:12: ‘Laat hij die niet eet, niet hem oordelen die eet’ Rom. 14:3, vgl. 10 en 13. Over persoonlijke gewetenskwesties mogen we de ander niet oordelen. Over openlijk kwaad in de gemeente moeten we wel oordelen 1 Kor. 5. Paulus zegt dat het voor hem het minste is of hij door een menselijk gericht of door de Korinthiërs beoordeeld wordt 1 Kor. 4:1-5. Beoordelen en oordelen overlappen elkaar hier het gaat om: de raadslagen van de harten. Niet oordelen over de motieven van de ander.
Niet huichelachtig oordelen
Betreft niet het oordelen over gewetenszaken of over motieven maar over huichelachtig oordelen als je je eigen fouten niet veroordeelt. Matt. 7:1 balk contra splinter. Niet splinter bij de ander laten zitten, maar pas als je de balk bij jezelf weggedaan hebt. Vgl. Rom. 2:1-3 waar het gaat over mensen die dezelfde dingen doen. Rom. 2:1-3.
Wel oordelen
Wel het gesprokene in de gemeente ‘oordelen’ of ‘beoordelen’. 1 Kor. 14:29. Iemand wel oordelen of beoordelen naar zijn woorden. Vgl. ‘Uit je eigen mond zal ik je oordelen’ Luk. 19: 22. Of naar zijn daden 1 Kor. 5 en 2 Thes. 3:6-12.
Rechtvaardig oordelen
Als we oordelen moet dit ‘rechtvaardig’ zijn. Goed onderzoek en in overeenstemming met de feiten Joh. 8:15.
Zorgvuldigheid vereist
Zorgvuldigheid, nauwkeurigheid vereist Deut. 17:2-7. Let op de uitdrukkingen. (1) Als het dan waar blijkt;
(2) Als het feit vaststaat;
(3) Als deze gruwel in Israel bedreven is.
‘Doet de boze uit uw midden weg’ > zaak duidelijk is. ‘Geestelijke doodstraf’ 1 Kor. 5:13:
Oordeel geen ‘must’
In de gemeente moeten we soms onrecht willen lijden. 1 Kor. 6:1-8. Niet de ongelovigen oordelen, maar de broeder niet voor de rechter slepen. Immers: we zullen de wereld oordelen; we zullen zelfs engelen oordelen 1 Kor. 6:3.
Veroordelen
Beoordeling/oordeel negatief dan > een veroordeling van de daad Matt. 12:7, 37 maar vergeet de barmhartigheid niet. Eventueel een vermaning of bestraffing laten volgen. Van overheidswege straf: eventueel doodstraf. Voorbeeld: de Here Jezus, zij het volledig onrechtvaardig. ter dood gebracht. Van Godswege wordt de ongelovige geoordeeld met oog op de eeuwigheid. De gelovigen worden reeds hier in dit leven getuchtigd 1 Kor. 11:32.
‘God rekent de zaken met zijn kinderen in dit leven af, met de ongelovigen komt de afrekening in het eindgericht.