Betreft: Js. 1: 3
Vraag:
De Statenveratling heeft hier staan ‘een os’, maar de vertaling van het NBG heeft ‘een rund’. Wat is nu juist. Ik dacht dat een os veel meer het verachte weer gaf?
Antwoord:
We spreken van runderen als we in het algemeen koeien aanduiden. Gaat het om een vrouwelijk dier dan spreken we van een koe, een manlijk dier noemen we ‘een stier’ en een gecastreerde stier heet ‘een os’. Nu is het duidelijk dat het in Js. 1: 3 niet per se om een gesneden stier gaat. Waarom zou hier per se een os genoemd worden. Kent die zijn eigenaar meer dan een niet gesneden stier? Om dezelfde reden past ook het woord ‘stier’ hier niet. Net als bij de ezel die in hetzelfde vers genoemd wordt, moet er onderscheid gemaakt worden tussen het mannelijke en het vrouwelijke dier. Het gaat gewoon om runderen en ezels in het algemeen. Zij weten wie hun baas, hun eigenaar is, die hun te eten geeft, maar Israël heeft geen kennis van God. Ze zijn wat dat betreft minder dan het vee.
De kwestie van ‘veracht zijn’ speelt hierbij geen rol. Het gaat alleen om de tegenstelling te schilderen tussen het ‘stomme’-in de zin van ‘zwijgende vee’ en de mens. Dat vee kan niet spreken en zijn meester niet omschrijven, maar hun houding geeft aan dat ze hun meester kennen. Met Israël is zelfs dat laatste helaas niet het geval