Betreft: Jh. 3: 8
Vraag:
Wat is de eigenlijke betekenis van dit vers?
Antwoord:
De directe zin is dat men de wind wel kan horen, maar niet weet waar hij precies vandaan komt en waar hij zal heengaan. Natuurlijk is bedoeld dat de mens daar zonder hulpmiddelen niets van weet. Met onze moderne middelen kunnen we voorspellingen doen en spreken we over een noordwestelijke wind, die zal draaien naar het westen of zo; maar vaak zitten we er dan ook nog naast. In ieder geval kunnen we ook met onze moderne apparatuur niet precies zeggen: kijk hier is de wind ontstaan en daar gaat hij heen.
De Heer Jezus vergelijkt de wedergeboorte daar nu mee. Om de uitspraak: ‘Zo is ieder die uit de Geest geboren is’ te begrijpen, moeten we Mt 13: 19 opslaan. Daar gaat het om vier gronden waar het zaad op valt en om de vraag wat er met het zaad gebeurt. In alle vier de gevallen stelt het zaad steeds het woord van God voor. Als er nu staat: dit is hij die bij de weg gezaaid is, dan moeten we niet aan het zaad op zichzelf denken, maar aan de combinatie zaad -en -weg en wat er dan verder gebeurt.
Met dat voorbeeld voor ogen kunnen we nu Jh. 3: 8 begrijpen. Wat er door woord en Geest in het hart bewerkt wordt kun je net als de komst van de wind niet precies definiëren. Je kunt niet zeggen waar de werking eerst was en ook niet welke richting ze nemen zal. Anders gezegd: je weet niet waar de Geest voordien werkte en waar het volgende werkterrein van de Geest zal zijn. Je kunt dus onmogelijk voorzeggen: de Geest komt daar vandaan en volgt die richting dus die en die persoon zal dan en dan wedergeboren worden. Nee, je weet het alleen op het moment dat de wedergeboorte heeft plaatsgevonden, want het nieuwe leven laat zich wel horen en zien.